Thế hệ các bạn trẻ “Third Culture Kids” thường có lợi thế phát triển mạnh các kỹ năng ngôn ngữ, nhận thức toàn cầu và khả năng phục hồi - những phẩm chất vô cùng có giá trị trong thế giới ngày càng kết nối như hiện nay. Tuy nhiên, các em cũng có thể gặp phải tình trạng “mất gốc” về mặt văn hóa, khó khăn trong việc xây dựng các mối quan hệ lâu dài và định hình bản sắc phức tạp.
Tại Trường Quốc tế Anh BIS Hà Nội, nhiều bạn học sinh chia sẻ trải nghiệm lớn lên trong nhiều môi trường văn hóa khác nhau. Em Joshua, một học sinh Khối 11 người Hàn Quốc, sinh ra tại Mỹ và đã sống ở ba quốc gia khác nhau, chia sẻ: "Em đã được tiếp xúc với nhiều nền văn hóa khác nhau, điều này đã giúp định hình nên con người em của ngày hôm nay. Mặc dù hành trình ấy rất thú vị, nhưng ban đầu em đã phải vật lộn với việc tìm ra bản sắc văn hóa của mình".
"Việc lớn lên trong nhiều nền văn hóa khác nhau có thể khiến nhiều người cảm thấy khá bối rối, và em biết rất nhiều người cảm thấy như vậy", Drew, một học sinh Khối 8 đã sống tại Mỹ trong hơn 10 năm trước khi chuyển đến Việt Nam vào năm 2022, chia sẻ. "Một trong những thách thức lớn nhất mà em phải đối mặt khi lớn lên, không hẳn là sự đấu tranh, mà là động lực thúc đẩy em khám phá và định nghĩa bản thân khác với trải nghiệm của cha mẹ em, những người lớn lên ở Anh".
Bên cạnh những thách thức, nhiều bạn trẻ “Third Culture Kids” trân trọng những góc nhìn và kỹ năng độc đáo mà các em có được. Van Reken chia sẻ rằng "Third Culture Kids thường có khả năng nói được nhiều hơn một ngôn ngữ, có thế giới quan rộng hơn và nhận thức văn hóa sâu sắc hơn ". Việc có được tư duy quốc tế giúp các em sẵn sàng đón nhận các cơ hội, vượt qua những thách thức và định hướng tương lai với một sự nhạy bén với các nền văn hóa khác nhau.
Olivia, học sinh Khối 10 đến từ Hàn Quốc, đã trải qua thời thơ ấu ở Singapore trước khi chuyển đến Việt Nam. Với em, việc gặp gỡ những người đến từ nhiều nền văn hóa khác nhau đã giúp em nâng cao các kỹ năng liên văn hóa của mình. "Em có thể dễ dàng hiểu và liên hệ với nhiều cá nhân đến từ các nền văn hóa và hoàn cảnh khác nhau hơn", Olivia nói.
Joshua cũng chia sẻ trải nghiệm của mình: "Lớn lên ở nhiều quốc gia khác nhau đã khiến em trở nên cởi mở hơn và tôn trọng các nền văn hóa đa dạng. Em đã học được rằng sự độc đáo của mỗi cá nhân bắt nguồn từ nền tảng văn hóa của họ, điều này đã giúp em định hình các giá trị và niềm tin của riêng mình".
Tạo ra ý thức cộng đồng mạnh mẽ trong trường học là điều cần thiết để trẻ em thuộc nền văn hóa thứ ba cảm thấy mình được gắn bó và có thể hình thành tình bạn lâu dài. Cộng đồng trường học thân thiện tại BIS Hà Nội đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh ổn định cuộc sống.
Với kinh nghiệm nhiều năm làm việc tại các trường học đa văn hóa trên toàn thế giới, hiệu trưởng Trường Quốc tế Anh BIS Hà Nội thuộc Tổ chức Giáo dục Nord Anglia, ông Richard Vaughan mô tả BIS là một cộng đồng của những công dân toàn cầu cùng nhau học tập.
"Mỗi ngày, học sinh, phụ huynh, giáo viên và nhân viên trường kết nối thông qua hành trình học tập có ý nghĩa lớn hơn, chia sẻ ngôn ngữ, niềm tin, giá trị và cách suy nghĩ để mang đến cho mọi học sinh cái nhìn rộng hơn về các chủ đề và lĩnh vực khác nhau", ông Richard nói. “Điều này tạo ra trải nghiệm học tập phong phú và toàn diện hơn, giúp học sinh trưởng thành về mặt tư duy (mindset), kỹ năng (skillset) và cảm xúc (heartset).”
Bên cạnh học thuật, BIS Hà Nội thúc đẩy sự hòa nhập thông qua các sự kiện giao lưu cộng đồng, chuyến đi tham quan nội trú và các hoạt động ngoại khóa. Học sinh mới được ghép cặp với một học sinh cũ để giúp các em nhanh chóng hòa nhập. Chương trình giảng dạy tại trường cũng kết hợp các góc nhìn toàn cầu và địa phương. Các chuyến đi tham quan nội trú mang đến những trải nghiệm văn hóa sâu sắc và cơ hội gắn kết cùng các sự kiện như Lễ hội Quốc tế và Tuần lễ Quốc tế tôn vinh sự đa dạng và củng cố ý thức về sự gắn kết trong cộng đồng học sinh.
"Em thấy thật tuyệt vời khi được chứng kiến các bạn ở nhiều quốc tịch khác nhau cùng nhau tham gia Lễ hội Quốc tế. Ở đó chúng em cảm thấy tự hào về nền văn hóa của riêng mình cũng như được truyền cảm hứng từ những người khác", Drew chia sẻ.
Việc có những người bạn cùng trang lứa có cùng trải nghiệm cũng giúp các em học sinh gắn kết với nguồn cội của mình. Olivia nói: "Ở trường, em có tham gia học các lớp tiếng Hàn nơi em có thể dành thời gian với những học sinh người Hàn khác để duy trì tiếng mẹ đẻ của mình. Em cũng thích các sự kiện như Lễ hội Quốc tế — đây là cách tuyệt vời để kết nối với những người đến từ những nền văn hóa khác nhau".
Là một trường thành viên thuộc Tổ chức Giáo dục Nord Anglia Education, BIS Hà Nội không chỉ đem đến một trải nghiệm học tập quốc tế. Trở thành một phần của gia đình toàn cầu gồm hơn 80 trường quốc tế tại trên 30 quốc gia giúp học sinh hiểu sâu hơn về thế giới và củng cố ý thức về sự gắn bó của mình.
Ông Richard nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nuôi dưỡng tính cá nhân cũng như sự kết nối trong môi trường trường quốc tế. “Sự tương đồng tạo điều kiện thuận lợi cho việc nuôi dưỡng ý thức về bản sắc và mục đích chung – yếu tố cần thiết cho sự tồn tại và phát triển hưng thịnh của con người. Được biết đến và trân trọng dù bạn là ai, bất kể ngôn ngữ, dân tộc, giới tính, tuổi tác, đức tin hay quốc tịch là điều tối quan trọng trong một trường học quốc tế nhằm nuôi dưỡng cảm giác thuộc về xuyên suốt cho mỗi thành viên,” ông Richard nói.
“Nhiều học sinh của các trường Nord Anglia sẽ chuyển đến và rời khỏi các trường quốc tế khác nhau trên khắp thế giới trong những năm đi học. Vì vậy việc các em cảm thấy được chấp nhận với những gì các em có thể mang lại cho cộng đồng chỉ bằng cách thể hiện chính bản thân mình là điều vô cùng quan trọng.”
Tại BIS Hà Nội, các em học sinh không chỉ phát triển khả năng phục hồi và thích nghi mà còn tìm thấy một nơi để thuộc về trong một môi trường đa dạng và mang tính nuôi dưỡng - một môi trường tôn vinh những trải nghiệm độc đáo của các em và giúp các em định hình được bản sắc toàn cầu của mình.
Để tìm hiểu thêm về chủ đề Third Culture Kids, kính mời quý vị xem bài viết trên Tạp chí INSIGHTS của Tổ chức Giáo dục Nord Anglia Education tại đ�y.